W niniejszym artykule poruszymy pojęcie rolnika indywidualnego - jakie trzeba spełnić wymagania by nim zostać oraz jakie wiążą się z tym uprawnienia i obowiązki. Ma to szczególnie istotne znaczenie gdy chcemy zakupić nieruchomość rolną czy założyć gospodarstwo rodzinne. 

Rolnik indywidualny - jakie trzeba spełnić wymagania?

Pojęcie rolnika indywidualnego wprowadza ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego (UKUR).

Po pierwsze może nim zostać wyłącznie osoba fizyczna, czyli rolnikiem indywidualnym nigdy nie będzie np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.  

Po drugie jest on właścicielem (użytkownikiem wieczystym, dzierżawcą, samoistnym posiadaczem) nieruchomości rolnych o powierzchni nie większej niż 300 ha.

Ponadto osoba chcąca być rolnikiem indywidualnym musi posiadać odpowiednie kwalifikacje rolnicze. Przyjmuje się, że to wymaganie jest spełnione jeżeli:
- uzyskano wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, zasadnicze branżowe, średnie, średnie branżowe lub wyższe lub
- uzyskano tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy lub tytuł zawodowy mistrza, w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej, lub
- uzyskano wykształcenie wyższe inne niż rolnicze oraz posiada się co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie lub średnie branżowe inne niż rolnicze oraz posiada się co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub 
- posiada się co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie.

Poza tym należy mieszkać przez co najmniej przez 5 lat w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego oraz prowadzić to gospodarstwo osobiście (tzn. pracuje w tym gospodarstwie lub podejmuje wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności rolniczej w tym gospodarstwie).

Co oznacza status rolnika indywidualnego?

Z uzyskaniem statusu rolnika indywidualnego wiąże się szereg korzyści. Między innymi możemy nabywać zasadniczo bez większych ograniczeń nieruchomości rolne. Poza tym możemy założyć gospodarstwo rodzinne.

Odnośnie ubezpieczeń społecznych rolników obsługiwanych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) mamy odmienną definicję rolnika. Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach społecznych rolników (USR) rolnikiem jest pełnoletnia osoba fizyczna, zamieszkująca i prowadząca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osoba, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia (art. 6 pkt 1 USR).

Poza tym mamy też obowiązki związane ze statusem rolnika indywidualnego i prowadzonego przez niego gospodarstwa rolnego. Dotyczy to nowo nabywanych nieruchomości rolnych, które przez pierwsze 5 lat od dnia nabycia należy wykorzystywać w ramach gospodarstwa. To oznacza, że poza ich posiadaniem musimy je użytkować zgodnie z ich przeznaczeniem.

Podsumowując status rolnika indywidualnego daje wiele korzyści ale to czy spełniamy określone wymagania jest kwestią indywidualną. Należy także pamiętać o szeregu dokumentów, które musimy przedłożyć do odpowiednich organów by uzyskać status rolnika indywidualnego.

Artykuł nie odpowiada na Twoje pytanie?

Stan prawny aktualny na dzień: 15 listopada 2025 r.  

Pamiętaj! Artykuł nie wyczerpuje w całości zagadnienia i może się okazać, że pominięte kwestie okażą się kluczowe. W razie jakichkolwiek wątpliwości zachęcamy do skorzystania z pierwszej bezpłatnej konsultacji z adwokatem. 

O autorze.

Artykuły z tej kategorii

AgroPrawo.pl - 2025 

Polityka prywatności                                      Autor